Rozpoznać postęp

Postęp w radzeniu sobie z żałobą często jest niewidoczny. Nieraz odbywa się to poprzez jeden krok do przodu i dwa do tyłu. To ciężka praca aczkolwiek niezbędna do tego byś ponownie odczuwał przyjemność z życia. Postanowiliśmy pomóc Ci w identyfikowaniu oznak poprawy, poprzez wypisanie następujących wyznaczników:

• Masz świadomość istoty/ nieuchronności śmierci. Teraz już wiesz, że Twoja bliska osoba odeszła naprawdę i nigdy już do Ciebie nie powróci.

• Możesz analizować przyjemne i nieprzyjemne wspomnienia, dzielić się swoimi przemyśleniami z rodziną i przyjaciółmi. We wczesnym etapie żalu, wspomnienia są bolesne ponieważ przypominają ci o stracie jaką poniosłeś.

• Gdy spędzasz czas sam ze sobą towarzyszy Ci poczucie komfortu.

• Potrafisz skoncentrować się na prowadzeniu samochodu nie roniąc łez.

• Nie możesz się doczekać wakacji, świat czy uroczystości rodzinnych. Kiedyś takie wydarzenia budziły w Tobie niepokój natomiast teraz planujesz je z radością wracając do starych sposobów bądź wypracowując nowe.

• Jesteś gotów pomóc innym ludziom którzy znaleźli sie w podobnej sytuacji. Pomaganie na bazie własnych doświadczeń zapewne będzie dla Ciebie bardzo pomocne.

• Muzyka jakiej słuchałeś razem z bliską osobą która odeszła, nie wywołuje już u Ciebie przygnębienia. Teraz możesz nawet wykorzystać ulubiony utwór do poprawienia nastroju, przywołując przyjemne wspomnienia.

• Jesteś w stanie uczestniczyć w nabożeństwach w pełnej koncentracji bez napadów płaczu.

• Ponownie lubisz dobre żarty i możesz serdecznie się uśmiać bez poczucia winy.

• Twoje jedzenie, sen, oraz aktywność fizyczna wracają do normy.

• Przestajesz odczuwać wszechogarniające zmęczenie

• Sporządziłeś nowy harmonogram Twojej codzienności, który nie obejmuje zadań wyznaczonych dla Twojego bliskiego.

• Możesz koncentrować się na ulubionej lekturze albo programie telewizyjnym zapamiętując ciekawe przekazy.

• Nie odczuwasz przymusu, codziennego czuwania nad grobem bliskiej osoby.

• Potrafisz dostrzegać w swojej codzienności rzeczy za które jesteś wdzięczny.

• Jesteś w stanie nawiązywać nowe i zdrowe relacje. Nowi znajomi, przyjaciele są teraz częścią Twojego życia i dobrze Ci się z nimi funkcjonuje.

• Czujesz się pewniej. Przywykłeś do swojej nowej tożsamości i masz silniejsze poczucie sensu życia.

• Potrafisz myśleć przyszłościowo. Planujesz, organizujesz, wdrażasz.

• Odczuwasz, że jesteś już pogodzony z tym co się stało.

• Masz poczucie, że Twój żal jest mniej bolesny i przerażający.

• Dostrzegasz piękno otaczającej Cię natury. Delektujesz się chociażby zapachem kwiatów.

• Obowiązki, które spełniał za życia Twój bliski, są teraz przejęte przez Ciebie oraz innych członków rodziny, przyjaciół. Pozostają luki, których nie jesteś w stanie wypełnić lecz masz świadomość tego i jesteś z tym pogodzony.

• Akceptujesz zaistniałe zmiany w swoim życiu. Jesteś gotowy do powrotu na ścieżkę własnego rozwoju, bogatszy o doświadczenia związane z przeżywaniem żalu.

 

Źródło: www.americanhospice.org - strona internetowa American Hospice Foundation, stan z dnia 20 lutego 2008